කොවිඩ් වෛරසය ව්‍යාප්තිය මුළු ලෝකයටම බලපාන වසංගතයක් වී හමාරය. වෛරසය සමග ලෝකය වසර එක හමාරකට වැඩි කාලයක් ගතකර අවසන් ය. එය ආර්ථික අර්බුදයක් ඇති කරන බවට පළ කළ අනාවැකි සැබෑ වී තිබේ.
එසේ වුවද මෙම වසංගතය හේතුවෙන් අධ්‍යාපන අර්බුදයක් ඇතිවේවි යැයි ඇතැම් විට බහුතරය නොසිතන්නට ඇත. කෙසේ වෙතත් වසංගතය ආරම්භයේදීම ලොව දියුණු යැයි සම්මත රටවල් අධ්‍යාපන අර්බුදයට විසදුම් සොයාගනිමින් කටවුතු කළද, ශ්‍රීලංකාව වැනි තුන්වැනි ලෝකයේ රටවල්වලට එය ප්‍රමුඛ කාර්යයක් නොවීය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස මේ වන විට රට තුළ අධ්‍යාපන අර්බුදයක් නිර්මාණය වී තිබේ.
පාසල් සිසුහු වසර එක හමාරකට වැඩි කාලයක් නිවසට වී සිටිති. මේ වසර දෙක තුළ විශ්වවිද්‍යාල වරම් හිමිකරගත් සිසුන්ට විශ්වවිද්‍යාලවලට ඇතුළත් වීමට අවස්ථාව හිමිව නැත. විශ්වවිද්‍යාලවල අධ්‍යාපනය හදාරමින් සිටි සිසුන්ගේ අධ්‍යාපනය ද අතරමග නතර වී ඇත. අලුතින් එක වසරට යන දරුවා මෙතෙක් පාසල් පන්ති කාමරය දැක නැත. මේ ආකාරයේ අර්බුද රාශියකි. මේ සියල්ලටම ප්‍රායෝගික විසඳුම් සොයනවා වෙනුවට ශ්‍රීලංකාව යොමුවූයේ අන්තර්ජාල අධ්‍යාපනය හෙවත් ඔන්ලයින් අධ්‍යාපනය වෙත ය.
අන්තර්ජාලයට පිවිසීමට අවශ්‍ය උපකරණ සහ අන්තර්ජාල පහසුකම් නොමැති සිසු-සිසුවියන් බහුතරයකට මේ වන විට අධ්‍යාපනය මගහැරී තිබේ. සමස්තයක් ලෙස එය සියයට 60කට ආසන්න මට්ටමේ පවතී.
අපි ඉන්නෙ බරපතළ තැනක – වෛද්‍ය තාරා ද මෙල්
අධ්‍යාපන අමාත්‍යංශයේ හිටපු ලේකම් මෙන්ම අධ්‍යාපන සංසදයේ සම්බන්ධීකාරක ලෙස කටයුතු කළ වෛද්‍ය තාරා ද මෙල් මහත්මිය මේ සම්බන්ධයෙන් පැවසුවේ මෙවැනි අදහසකි.
‘2020 මාර්තු මාසයේ කොවිඩ් වසංගතය පැතිරෙන්න පටන්ගත් නිසා ලෝකයේ සියලුම පාසල් වැහුවා. බිලියන 1.7ක් පමණ ලෝකයේ සිටින ළමුන්ට අධ්‍යාපනය නැති වුණා. එහෙම හැලුනාම මේ සියලුදෙනාටම අන්තර්ජාලය හරහා අධ්‍යාපනය ආරම්භ කරයි කියලා අපි හැමදෙනාම හිතුවා. එහෙම වුණත් බොහොම සුළු ප්‍රමාණයකට තමයි, එක්වරම අන්තර්ජාල අධ්‍යාපනය ගිහින් තිබුණේ. ඒ ප්‍රමාණය රටවල් 10කට අඩුයි. ආසියාවෙන් රටවල් පොඩි ප්‍රමාණයයි එහෙම කළේ. බහුතරය අධ්‍යාපනය නැති පැත්තට වැටුණා. එතකොට ලංකාවට මොකද වුණේ. ලංකාවේ අන්තර්ජාල පහසුකම් තිබුණේ සියයට 48ක් වගේ ප්‍රමාණයකට. මේ අතරිනුත් සියයට 5ක් වගේ ප්‍රමාණයකට තමයි ඇත්ත වශයෙන්ම අන්තර්ජාලය හරහා ඉගෙනගන්න අවස්ථාව සැලසුණේ. ආර්ථික වශයෙන් ඉහළ මට්ටමක ඉන්න අයට විතරයි, කෙලින්ම අන්තර්ජාල අධ්‍යාපනයට යොමුවෙන්න පුළුවන් වුණේ.
අනෙක් පිරිස වෙනත්-වෙනත් ක්‍රම හරහා ඒ කියන්නේ වට්සැප්, වයිබර් ආදිය හරහා තොරතුරු හුවමාරු කරගනිමින් අධ්‍යාපනයක් ලැබුවා. අද වෙනකොට මාස 16කට වැඩි කාලයක් පාසල් වහලා තියෙනවා. මේ කාලය තුළ ලංකාවේ අධ්‍යාපනය ලබන දරුවන්ගෙන් සියයට 50කට කිසිම අධ්‍යාපනයක් ලැබිලා නැහැ.
අධ්‍යාපන අර්බුදයක් ගැන අපි හිතුවෙත් නෑ
වසංගතය සමගම මුලින්ම ආවේ ආර්ථික අර්බුදයක්. එය බොහොම සුළු කාලයකින්, සති කිහිපයකින් ලෝකයේ සියලුම රටවල්වලට දැනුණා. අධ්‍යාපනය අර්බුදයක් වේවි කියලාවත් ඇතැම් අය තේරුම්ගත්තේ නැහැ. නමුත් මාස හයක්-හතක් ගියාට පසුව මේ තත්ත්වයේ බරපතළකම බෙහෝදෙනා තේරුම් ගත්තා. අධ්‍යාපනය ඛේදවාචකයකට ලක්වෙන්න පුළුවන් කියලා තේරුම්ගත්තා. නමුත් ලංකාව දෙස බැලුවොත් මේ අර්බුදයේ බරපතළකම තවමත් තේරුම් අරගෙන නැහැ කියලා තමයි මම පුද්ගලිකව හිතන්නේ.
මේ අර්බුදයේ කෙටි කාලීන ප්‍රශ්න තිබෙනවා, දිගු කාලීන ප්‍රශ්න තිබෙනවා. කෙටි කාලීන ප්‍රශ්න ගැන කතා කළොත් ළමයි ගේ ඇතුළට වෙලා ඉන්නවා. මේ අයට අන්තර්ජාල පහසුකම් තිබුණත්, පැය පහ-හයක් ඩිජිටල් තිරයක් දිහා බලාගෙන ඉන්නවා. ඔවුන් යාළුවන්ගෙන් වෙන්වෙලා. විවිධ ක්‍රීඩා කරන අයගෙ ඒ ක්‍රීඩා නැවතිලා. සමාජ සම්බන්ධතා අඩු වෙලා. මේ නිසාම මානසික ප්‍රශ්න බෙහොමයක් ඇතිවෙන්න පුළුවන්. මේ නිසාම ගෙවල්වල ළමුන්ට තව-තවත් ප්‍රශ්නවලට මුහුණ දෙන්න සිදුවෙලා තියෙනවා. මෙලෙස දීර්ඝ කාලයක් අධ්‍යාපනය අහිමි වෙලා තිබෙන නිසා ඇතැම් තැන්වල දෙමාපියන් විසින් ළමුන්ව තමන් කරන රැකියාවට අරගෙන යන තත්ත්වයන් ඇතිවෙලා තියෙනවා. උදාහරණයක් ලෙස ධීවර පවුලක් ගත්තොත් මාස 16කට වැඩි කාලයක් පාසල් යන්නේ නැති නිසා ළමයවත් ධීවර කටයුතුවලට සම්බන්ධ කරගන්න දෙමාපියන් කටයුතු කරන්න පුළුවන්. ඇතැම් විට විභාගවලට සූදානම් වෙන්න නොලැබීම නිසාත් ළමුන්ට මේ මානසික පීඩනය වැඩිවෙන්න පුළුවන්.
කොවිඩ් අධ්‍යාපන පසුබෑම යනු කුමක්ද?
ඒ වගේම ලෝකයම පිළිගත් අධ්‍යාපනඥයන් දැන් සඳහන් කරනවා, අවුරුදු එකහමාරකට වැඩි කාලයක් ළමයෙකු අධ්‍යපනය නොලබා සිටිනවා නම් එම දරුවාගේ මොළයේ වර්ධනය සිදුවෙනවා, නමුත් එයට සරිලන අධ්‍යාපනයක් ලැබෙන්නේ නැහැ කියලා. කොවිඩ් අධ්‍යාපන පසුබෑම කියලා මෙය හඳුනාගෙන තිබෙනවා. ළමයෙකුට අවුරුද්දක අධ්‍යාපනය නැතිවුණොත් එහි අධ්‍යාපන පසුබෑමක් තිබෙනවා. උදාහරණයකට 2020 මාර්තුවේ 03 වසරේ හිටපු ළමයෙක් ඊට පසුව පාසල් ගියේ 2021දී හතර වසරට. ඒ කියන්නේ ඔහුගේ 03 වසරේ පාසල් කාලය සම්පූර්ණයෙන්ම නැතිවෙලා. මේ තත්ත්වය හඳුනාගන්න දරුවන්ටත් අපහසුයි. ඒ වගේම ගුරුවරුන්ට සහ විදුහල්පතිවරුන්ටත් එය හඳුනාගන්න අපහසුයි. මෙය ලොකු අර්බුදයක්. මේ තත්ත්වය වෙන රටවල් හඳුනාගෙන ලොකු වැඩපිළිවෙළවල් ක්‍රියාත්මත කරගෙන යනවා. සාමාන්‍ය කාලයේදීත් විශේෂ අධ්‍යාපනයක් අවශ්‍ය දරුවන්ට මේ තත්ත්වය නිසා ඉදිරියේදී විශාල ප්‍රශ්න ඇතිවෙන්න පුළුවන්.
ඒ වගේම අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයේ පිට කොන්ද විදිහට හඳුන්වන්නේ ගුරුවරු. අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රය ඉදිරියට ගෙනයන්න නම් ගුරුවරුන්ගේ කැපවීම අත්‍යවශ්‍යයි. කොවිඩ් අර්බුද ආරම්භ වුණාට පසුව වට්සැප් හරහා ගුරුවරුන්ට මැසේජ් යවන්න සිදුවුණා. ඔවුන්ගෙන් ඇතැම් අයට අන්තර්ජාල පහසුකම් උපකරණ නැහැ. තොරතුරු තාක්ෂණ දැනුම නැහැ. මේ නිසා අර්බුද රැසක් ඇතිවුණා. ඔවුන්ට දීමනා කිසිවක් දීලා නැහැ. නමුත් ගුරුවරුන්ගෙන් බොහෝ දේ රජය බලාපොරොත්තු වී තිබෙනවා. මේ නිසා ගුරුවරුන් දැඩි පීඩනයක ඉන්නවා. ඔවුන්ටත් දැඩි ආතතියක් ඇතිවෙලා. ඒ වගේම ගුරුවරුන්ට එන්නත් ලබාදීම ගැනත් තවම අවධානය යොමු කරලා නැහැ. අධ්‍යාපන අර්බුදයක් ගැන බලධාරීන් අවධානය යොමු නොකළ නිසා ගුරුවරුන් ප්‍රමුඛ පෙළක් ලෙස රජය හිතුවෙ නැහැ. ලෝකයේ අනෙක් රටවල් ඒක මුලින් හිතුවෙ නැතත්, පසුව එය ක්‍රියාත්මක කළා. ගුරුවරුන්ට ඉතා ඉක්මනින් එන්නත් ලබාදුන්නු රටවල්වල පාසල් ඉක්මනින් ආරම්භ කළා. මේ වෙනකොටත් අපේ රටේ ගුරුවරුන්ට එන්නත්කරණයේදී ප්‍රමුඛත්වය දීලා නැහැ. ඒ වගේම රජයට හෝ අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයට තේරිලා නැහැ, අධ්‍යාපන අර්බුදයක් තිබෙන බව. ඒ වගේම ඒ අර්බුදය විසඳීමට ඉතා ඉක්මනින් කටයුතු නොකළොත් එක් පරම්පරාවකට අධ්‍යාපනය නොලැබීමේ තත්ත්වයක් ඇති වෙයි. එය අපිට දැන් පෙනෙන්නේ නැහැ. සමහර විට ලබන අවුරුද්දේ පෙනෙන්නෙත් නැති වෙයි. තවත් අවුරුදු දෙකකින් විතර දැනෙන්න පටන් ගනියි. අධ්‍යාපනයක් නැතිව ළමුන් කණ්ඩායමක් සමාජයට ඇතුළත් වෙනවා නම් එය හරිම බරපතළයි.
මේ තත්ත්වයෙන් ගොඩඒමට, පාසල් අරින්නේ කවදාද කියලා තවමත් උපායමාර්ගික සැලසුමක් නැති බව අපිට පෙනෙන්න තිබෙනවා. මෙහි බරපතළකම අපි හැමෝම හිතලා, සංවේදීව කටයුතු කළ යුතුයි කියලා මම හිතනවා.’
සත්‍ය වශයෙන්ම මේ වන විට අන්තර්ජාල පහසුකම් මෙන්ම අන්තර්ජාලයට සම්බන්ධ වීමට අවශ්‍ය උපකරණ සහ විදුලිය නොමැතිකම හේතුවෙන් ලංකාව පුරා දරුවන් විශාල ප්‍රමාණයක් අධ්‍යාපනයෙන් ඈත්වී සිටින අතර, ඔවුහු නිවෙස්වලට කොටු වී සිටිති. පාසල් පද්ධතිය තුළ දරුවන් සහ ගුරුවරුන් මුහුණ දෙන ගැටළු සම්බන්ධයෙන් සහ අධ්‍යාපන අර්බුදය සම්බන්ධයෙන් ලංකා ගුරු සංගමයේ ලේකම් ජෝෂප් ස්ටාලින් මහතා මෙසේ අප සමග අදහස් දැක්වීය.
