කොරෝනා ආසාදිතව මිය යන පුද්ගලයන්ගේ දේහයන් භුමදානය සඳහා මාර්ගෝපදේශ නිකුත් කරමින් ඊයේ(03) විශේෂ චක්රලේඛයක් නිකුත් කෙරිණි.
එමගින් කොරෝනා ආසාදිතව මිය යන පුද්ගලයන්ගේ දේහයන් ඉරනතිව් දූපතේ භුමදානය කිරීමට නියම කර තිබූ අතර ඉරනතිව් දූපතේ කොරෝනා දේහයන් භුමදානය කිරීම ගැන මේ වන විට දැඩි කතාබහක් ඇතිව තිබේ.
කොරෝනා දේහ භූමදානය සඳහා ඉරනතිව් දූපත තෝරාගෙන ඇති බවට සම කැබිනට් මාධ්ය ප්රකාශක කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ල මහතා ද පසුගියදා කැබිනට් මාධ්ය හමුවේදී ප්රකාශ කළේය.
කොරෝනා මරණ අනිවාර්යයෙන් ආදාහනය කළ යුතු බවට රජය පසුගිය වසරේ මාර්තු 30 වැනිදා නියෝග කළ අතර වසරකට ආසන්න කාලයක් එම නියෝග ක්රියාත්මක කිරීමෙන් අනතුරුව, දේශීය සහ ජාත්යන්තර වශයෙන් නැගුණු විරෝධය නිසා එම තීරණය වෙනස් කිරීමට ඉකුත් 25 වැනිදා කටයුතු කළේය. ඒ අනුව එදින අති විශේෂ ගැසට් පත්රයක් නිකුත් කරමින් භුමදානය සඳහා අවසර ලබා දුන්නේය.
භුමදානය කරන අවස්ථාවලදී ඒ තැනැත්තාගේ මෘත දේහය සෞඛ්ය සේවා අධ්යක්ෂ ජනරාල්වරයා විසින් නිකුත් කරන ලද විධානවලට අනුකූලව නිසි බලධරයා විසින් අනුමත කරන ලද සුසාන භුමියක හෝ ස්ථානයක ඒ බලධරයාගේ අධීක්ෂණය යටතේ භූමදානය කරනු ලැබිය යුතු බව නව ගැසට්ටුවේ සඳහන් විය. නමුත් ඉන්පසුව සෞඛ්ය නිලධාරීන් සඳහන් කළේ කොරෝනා භුමදානය සඳහා මාර්ගෝපදේශ නිකුත් කරන තෙක් කොරෝනා දේහ භුමදානය නොකරන බවයි.
ඒ අනුව ඊයේ රාත්රියේ කොරෝනා දේහ භුමදානය සඳහා මාර්ගෝපදේශ නිකුත් කෙරිණි.
දිනපතා අලුයම 5.30ට පිටත් වෙයි : ඡායාරූප-වීඩියෝ ඇමතුම් තහනම්
“කොවිඩ්-19 ආසාදනය වී සිදුවූ මරණ භූමදාන කිරීමේදී සහ ප්රවාහනයේදී ප්රමිතිගත ක්රියා පටිපාටිය (SOP) ” යනුවෙන් සෞඛ්ය අමාත්යාංශය ඊයේ නිකුත් කළ මාර්ගෝපදේශයේ මෙසේ දැක්විණි,
ප්රවාහනය සඳහා සූදානම් වීම සහ අනුමැතිය
මිය ගිය පුද්ගලයාගේ මළ සිරුර භූමදාන කිරීමට ඇති කැමැත්ත පිළිබඳව මියගිය අයගේ ඥාතීන් විසින් ප්රමාදයකින් තොරව අදාළ සෞඛ්ය ආයතනයේ (මරණය සිදුවූ ස්ථානය) අධ්යක්ෂවරයාට හෝ ප්රධානියාට දැනුම් දිය යුතුය.
රෝහලේ අධ්යක්ෂක හෝ සෞඛ්ය සේවා ආයතනයේ ප්රධානියා භූමදානය සඳහා ඥාතීන්ගෙන් ලිඛිත ඉල්ලීමක් ලබා ගත යුතුය.
සෞඛ්ය සේවා අධ්යක්ෂ ජනරාල්වරයා නම් කරන නිලධාරීයා සමඟ සම්බන්ධීකරණය වී සුසාන භූමිය ඉරානතිව් දූපත ලෙස මරණ ප්රකාශන අයදුම්පතේ ඇතුළත් කිරීමට කටයුතු කළ යුතුය. මෘත දේහය රෝහලේ සිට ප්රවාහනය කිරීමට සහ නීත්යානුකූල භූමදානයක් සඳහා මෙම ලේඛනය භාවිතා කළ හැකිය. මරණ පරීක්ෂණයක් පවත්වනු ලැබුවහොත්, භුමදානය කරන භුමිය හදිසි මරණ පරීක්ෂක (අයිඑස්ඩී) / මහේස්ත්රාත්වරයා විසින් නිකුත් කරන ලද ලේඛනයට ඇතුළත් කළ යුතුය.
මළ සිරුර රෝහලෙන් පිටත් කර යවන දිනය හා වේලාව ආයතනයේ අධ්යක්ෂක / ප්රධානියා විසින් ඥාතීන්ට දන්වනු ලැබ, හැකි ඉක්මනින් මිනී පෙට්ටියක් ලබා දෙන ලෙස උපදෙස් දිය යුතුය.
ඥාතීන් විසින් සපයන ලද මිනී පෙට්ටියක මළ සිරුර බහා, නම් කරන ලද නිලධාරියා විසින් දේහයන් බාරගනු ලබන කොළඹ අධිකරණ වෛද්ය හා විෂවේද ආයතනය (ජේඑම්ඕ කොළඹ කාර්යාලය) හෝ වැලිකන්ද මූලික රෝහල යන ස්ථාන දෙකෙන් එකකට ප්රවාහනය කිරීම සෞඛ්ය සේවා ආයතනයේ අධ්යක්ෂක / ප්රධානියාගේ යුතුකමයි. මෙය සෞඛ්ය අමාත්යාංශයේ නම් කළ නිලධාරීයා සමඟ සම්බන්ධීකරණයෙන් කළ යුතුය
මෘත දේහයන් “නාච්චිකුඩා ජැටිය” වෙත ප්රවාහනය කරන රථය දිනපතා අලුයම 5.30ට සෞඛ්ය අධ්යක්ෂ ජනරාල් වරයා විසින් නම් කරන ලද දේහයන් බාරගැනීමේ මධ්යස්ථානයෙන් පිටත් වේ. බලයලත් පුද්ගලයකු විසින් ගෙන යන ලද මළ සිරුර නාච්චිකුඩා ජැටියේදී අදාළ අධිකාරියකට භාර දෙනු ලැබේ. එය ප්රාදේශීය සෞඛ්ය වෛද්ය නිලධාරීයා / ඔහුගේ නියෝජිත මහජන සෞඛ්ය පරීක්ෂක විසින් අධීක්ෂණය කරනු ලබයි.
භූමදානය සිදු කරනු ලබන්නේ ශ්රී ලංකා රජය විසින් නියෝග කරන ලද දූපතක පොලිස් / ආරක්ෂක අංශ නිලධාරීන්ගේ පහසුකම් හා සම්බන්ධීකරණයෙන් ප්රාදේශීය සෞඛ්ය වෛද්ය නිලධාරීයා හෝ ඔහුගේ නියෝජිත මහජන සෞඛ්ය පරීක්ෂකවරයා සහ මිය ගිය පුද්ගලයාගේ ඥාතීන් දෙදෙනකුගේ සහභාගීත්වයෙනි.
ප්රවාහනයට පෙර ක්රියා පටිපාටිය
ඥාතීන් මිනී පෙට්ටියක් කල්තියා ලබා දිය යුතුය. මෘත දේහය පිටත් කර යැවීමට පෙර, ආරක්ෂක සෞඛ්ය ආවරණ පැළඳ සිටින සෞඛ්ය කාර්ය මණ්ඩල නිලධාරීන් විසින් මෘත දේහය ඥාතීන්ට නැරඹීම සඳහා නියම කරනු ලැබූ ස්ථානයට ගෙන ආ යුතුය.
එම ස්ථානයේදී ආගමික කටයුතු සඳහා අවසර දී ඇත්තේ සෞඛ්ය අධ්යක්ෂ ජනරාල්වරයා විසින් සපයනු ලබන මාර්ගෝපදේශයන්ට අනුව පමණි.ඉහත ක්රියාකාරකම් අවසන් වූ පසු, මෘත දේහය රෝහලේ නම් කරන ලද සෞඛ්ය කාර්ය මණ්ඩලය විසින් (සුදුසු ආරක්ෂක ආවරණ පැළඳ සිටින) ගෙන ගොස් මළ සිරුර ඥාතීන් විසින් සපයනු ලබන මිනී පෙට්ටිය තුළ තැබිය යුතුය.
මිනී පෙට්ටිය තුළ ඇති මළ සිරුර ප්රවාහනය සඳහා රථයක තබා මළ සිරුරු බාරගන්නා ස්ථානයට ගෙන යාම සඳහා සෞඛ්ය වෛද්ය නිලධාරීවරයාට හෝ ඔහුගේ නියෝජිත මහජන සෞඛ්ය පරීක්ෂකවරයාට සහ පොලිසියට භාර දිය යුතුය.
රථයේ රියදුරු සහ සහායකයා සුදුසු සෞඛ්ය ආරක්ෂක ආවරණ පැළඳිය යුතුය. ඥාතීන්ට හෝ අනවසර පුද්ගලයින්ට සෞඛ්ය සේවා ආයතනයේදී ඡායාරූප, වීඩියෝ සහ වීඩියෝ ඇමතුම් ලබා ගැනීමට අවසර නැත
මළ සිරුර ප්රවාහනය
මරණය සිදුවූ රෝහල වෙත ගොස් මියගිය අය හඳුනාගනු ලැබූ ඥාතීන් දෙදෙනකුට ඉරානතිව් දූපතේ භූමදානය සිදුවන ආකාරය නැරඹීම සඳහා පසුදින කිලිනොච්චි දිස්ත්රික්කයේ නාච්චිකුඩා ජැටිය වෙත පැමිණීමට අවසර හිමි වෙයි. මෙය සෞඛ්ය අමාත්යාංශයේ නම් කළ නිලධාරීයා සමඟ සම්බන්ධීකරණය කළ යුතුය. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන් කොවිඩ්-19 ආසාදිත රෝගීන් නොවිය යුතුය. නිරෝධායනය වන පුද්ගලයන්ට ඒ සඳහා අවසර දී ඇත්තේ දැඩි නීති යටතේ සහ සෞඛ්ය වෛද්ය නිලධාරීවරයාගේ හෝ ප්රාදේශීය වසංගත රෝග විද්යාඥයාගේ මග පෙන්වීම සහ අනුමැතිය යටතේ පමණි. ඔවුන් සම්මත ආසාදන-පාලන ක්රියාමාර්ග අනුගමනය කළ යුතුය. ගමනාන්තයේදී මිනී පෙට්ටිය තුළ ඇති මළ සිරුර, භූමදානය කරනු ලබන ප්රදේශයේ සෞඛ්ය වෛද්ය නිලධාරීවරයා හෝ ඔහුගේ නියෝජිත මහජන සෞඛ්ය පරීක්ෂකවරයා විසින් බාරගනු ලැබේ.
මෘත දේහය බාරගැනීමෙන් පසු අවශ්ය සෞඛ්ය ආරක්ෂක ක්රමවේද සහිතව නම් කරන ලද නිලධාරීන් විසින් එය භූමදානය කරන ස්ථානයට ගෙන යනු ලැබේ. භුමදාන කටයුතු මෙහෙයවනු ලබන ප්රදේශයේ සෞඛ්ය වෛද්ය නිලධාරීවරයා, මහජන සෞඛ්ය පරීක්ෂකවරයා, පොලීසිය සහ ආරක්ෂක අංශ සමග භූමදාන කටයුතු සඳහා පැමිණීමට අවසර ඇත්තේ මිය ගිය පුද්ගලයාගේ ඥාතීන් දෙදෙනෙකුට පමණි. මිනී පෙට්ටිය විවෘත නොකළ යුතු අතර ඥාතීන්ට කිසිදු තත්ත්වයක් යටතේ වුවද මිනී පෙට්ටිය හැසිරවීමට ඉඩ නොදිය යුතුය.
මේ සම්බන්ධයෙන් සෞඛ්ය සේවා අධ්යක්ෂ ජනරාල්වරයා විසින් නම් කරන ලද සෞඛ්ය අමාත්යාංශයේ නිලධාරීයා වන්නේ වෛද්ය තාක්ෂණික සේවා අධ්යක්ෂ සහ සෞඛ්ය අමාත්යාංශයේ කොවිඩ්-19 ප්රධාන මෙහෙයුම් සම්බන්ධීකාරක වෛද්ය අන්වර් හම්දානි මහතාය.
ජලයේ සිට දුර
“COVID-19 ආසාදිත දේහයන් මරණ පරීක්ෂණය සහ බැහැර කිරීම” නමැතිව ඊයේ තවත් චක්රලේඛයක් නිකුත් කෙරුණු අතර එහි සඳහන් වූයේ දේහයන් භුමදානය සඳහා කපනු ලබන වළක පතුල භූගත ජලයට වඩා අවම වශයෙන් මීටර 2 ක් ඉහළින් තිබිය යුතු බවයි.
එහි මෙසේද සඳහන් වෙයි.
“කොවිඩ්-19 හේතුවෙන් මියගිය පුද්ගලයන්ගේ මළ සිරුරු මරණ පරීක්ෂණය හා බැහැර කිරීම” යටතේ 01/04/2020 සහ 21/07/2020 දිනැති EPID / 400/2019 n-COV දරණ චක්රලේඛය තවදුරටත් මෙමගින් සංශෝධනය කෙරේ.
ඥාතියෙකුගේ තනි ඉල්ලීම මත පදනම්ව, මියගිය අයගේ දේහය ආදාහනය කිරීම හෝ භූමදානය කිරීම සඳහා අවසර දෙනු ලැබේ. පත් කරන ලද අධිකාරිය විසින් මෘත දේහය නිදහස් කිරීමට අදාළ ලියකියවිලි නිකුත් කිරීමෙන් පසු පැය 24 ක් ඇතුළත ආදාහනය / භූමදානය සිදු කළ යුතුය.
මෘත දේහය ඥාතීන්ට භාර නොදිය යුතු අතර කිසි විටෙකත් සේදීම හෝ එම්බාම් කිරීම නොකළ යුතුය. ක්රියා පටිපාටිය පුරාම මළ සිරුර අවම වශයෙන් හැසිරවිය යුතුය.
සෞඛ්ය සේවා අධ්යක්ෂ ජනරාල්වරයා විසින් නියම කරන ලද ආසන්නතම ආදාහනාගාරයක / නම් කරන ලද සුසාන භූමියක තැන්පත් කරන ලෙස උපදෙස් දෙනු ලැබේ. නාඳුනන හෝ ඥාතීන් ඉල්ලුම් නොකරන ලද මළ සිරුරක් රජයේ වියදමින් බැහැර කළ යුතු අතර බැහැර කිරීමේ ක්රමය ආදාහනය විය යුතුය.
භූමදානය සඳහා උපදෙස්
ප්රමාණවත් සෞඛ්ය අවශ්යතා පිළිපදිමින් දූපතක භූමදානය සිදු කිරීම වඩාත් සුදුසුය. දිස්ත්රික් පාරිසරික කමිටුවේ නියමයන් අනුව ප්රධාන ලේකම් – දිස්ත්රික් ලේකම්ගේ (දිසාපති) ප්රධානත්වයෙන් සහ පළාත් සෞඛ්ය සේවා අධ්යක්ෂ, සෞඛ්ය සේවා ප්රාදේශීය අධ්යක්ෂ, අනෙකුත් අදාළ නිලධාරීන් සහ අමාත්යාංශයේ නම් කරන ලද නිලධාරීයාගේ සම්බන්ධීකරණයෙන් COVID-19 ආසාදිත මළ සිරුරු භූමදානය කිරීම සඳහා සුදුසු ස්ථානයක් හඳුනා ගත යුතුය. අදාළ ස්ථානය සෞඛ්ය සේවා අධ්යක්ෂ ජනරාල්වරයා වෙත දැනුම් දී අනුමැතිය ලබා ගත යුතුය. මළ සිරුරු මීටර් 1.5 සිට 3.0 දක්වා ගැඹුරට වළලනු ලැබිය යුතුය.
සිරුරු සංඛ්යාව අනුව ජල ප්රභවයන් සඳහා අවම දුර
සිරුරු ගණන |
ජල මූලාශ්රයක සිට අවම දුර |
04ක්/04කට අඩු |
මීටර් 200 |
05 සිට 60 දක්වා |
මීටර් 250 |
60ට වැඩි |
මීටර් 350 |
වර්ග මීටර් 100කට සිරුරු 120ක් |
මීටර් 350 |
මිනීවළේ පතුල භූගත ජලයට වඩා අවම වශයෙන් මීටර 2 ක් ඉහළින් තිබිය යුතුය. |