ගෝඨාභය රාජපක්ෂ යනු බළල් අතකි. ඒ බළල් අත විසින් මේ ක්‍රියාවට නංවමින් සිටින්නේ ඔහුගේ තනි කැමැත්තක් නොවේ. එහෙත් එසේ කියා ඔහුට මේ කරන දැවැන්ත අපරාධයෙන් ගැලවිය නොහැකිය. ඔහුත්, ඔහුගේ කැබිනට් මණ්ඩලයත් මේ කරමින් සිටින්නේ ඇත්තටම රටේ පාලනය හසුරුවන, ව්‍යාපාරිකයන්ගේ අවශ්‍යතා ඉටුකිරීම ය. පසුගිය කාලය පුරා ජනතාවගේ ඡන්දයෙන් රටේ පාලනය බාරගත් පිරිස් කළේ ඒක ය. ඔවුන්ට බලයට එන්නට මේ කියන පාර්ශ්ව ඕනෑ තරමක් මුදල් වියදම් කළේ ඔවුන්ගේ මේ පාරේ ගෙනයන්නට ය. හොඳට නාස් ලණුව දැම්මාට පසු දැඟලිලි බොරු ය. දේශප්‍රේමී, දේශහිතෛෂී වැනි ආකර්ෂණීය වචන යට සිටින්නේ අර මහත්තුරුන්ගේ පදයට නටන මේ මහත්තුරුන් ය. තමන් මේ කරමින් සිටින විනාශයේ බරපතළකම ඔවුහු දනිති. එහෙත් තමන්ගේ පැවැත්ම වෙනුවෙන් ඕනෑම දෙයක් කරන්නට ඔවුන් සූදානම් ය. ඔවුන්ටත් යටින් තවත් පිරිස් සිටිති.
ජනතාවගේ ඇස් බොඳ කරයි !
මේ 1977න් පසු බලයට පත්වූ සියලු ආණ්ඩු අඩු-වැඩි වශයෙන් ක්‍රියාත්මක කළ ප්‍රතිපත්තියයි. රටේ සමස්ත ජීවීන්ගේ සියලු පොදු ස්වභාවික සම්පත් ඔවුන්ට අහිමි කිරීම ඒ ප්‍රතිපත්තියයි. සමාජ ආරක්ෂණ ප්රතිපත්ති, අණ-පනත් මෙහිදී අදාළ නොවේ. ස්වභාවික සම්පත් වෙළෙඳ භාණ්ඩ කිරීම පමණක් ඔවුහු සිදුකරති. ඔවුන්ටත් කොටසක් සහිතව ලාබය යන්නේ වෙනත් තැනකට ය. ඒ ලාබය යනු ඇතැම් විට කෙටිකාලීන මුදල් නොවේ. දීර්ඝකාලීන සැලසුම් ය.
මෙරට ජනතාවගේ ආහාර ස්වෛරීභාවය තහවුරු කරන ගොවීන්, ධීවරයන්, කිරි නිෂ්පාදකයන් ඇතුළු සුළු පරිමාණ ආහාර නිෂ්පාදකයන්ගේ භූමිය හා ඔවුන්ගේ පොදු ස්වභාවික සම්පත් වන ජලය, බීජ ඇතුළු සියල්ල අහිමි කිරීමට සංවර්ධන ව්‍යාපෘති, වාණිජ වගා, සංචාරක ව්‍යාපෘති, ආයෝජන ව්‍යාපෘති, කර්මාන්තපුර මහා පරිමාණයෙන් බිහිවෙමින් තිබේ. එමගින් මෙම සුළු පරිමාණ නිෂ්පාදකයන්ගේ භූමිය, වැව් ඇතුළු ජල සම්පත් පමණක් නොව වනාන්තර, ගොවි බිම් ඇතුළු ස්වභාවික පරිසර පද්ධති බොහොමයක් මේ වන විටත් ඇත්තේ විනාශ මුඛයේ ය. මේ ආකාරයෙන් ක්‍රියාත්මක වන ආර්ථික ව්‍යුහයේ ප්‍රධාන අංග කිහිපයකි. ආර්ථිකයේ රාජ්‍ය මැදිහත්වීම අවම මට්ටමකට පත්කිරීම, රාජ්‍ය ව්‍යාපාර පෞද්ගලීකරණය කිරීම, සියලු ආකාරයේ වෙළෙඳ බාධක ඉවත් කිරීම, සුබසාධක රාජ්‍ය අහෝසි කිරීම හෝ අවම කිරීම, මූල්‍ය ප්රතිපත්ති වෙනස් කිරීම සහ එය ලාබය මූලික කරගත් ප්‍රතිපත්තියක් බවට පත්කිරීම ඉන් කිහිපයකි. මේ සඳහා වන සැලසුම් ක්‍රියාත්මක වන්නේ ජාතිවාදය, ආගම්වාදය වැනි බෙදීම් හරහා ජනතාවගේ ඇස් බොඳ කිරීම මගින් ය. එවිට ජනතාව වෙනත් පාරක දුවන්නේය. ඔවුන් තමන්ගේ වැඩේ කරගන්නේය.
වනාන්තර වනසන පරපුර !
වර්තමාන හා අනාගත පරපුරේ සුරක්ෂිතතාව වෙනුවෙන් දීර්ඝ කාලයක් ජනතාවගේ බදු මුදල්වලින් ආරක්ෂා කළ වනාන්තර ඇතුළු ස්වභාවික පරිසර පද්ධති සංවර්ධන හා ආයෝජන ව්‍යාපෘති සඳහා යොදාගැනීම දිනෙන්-දින වේගවත් වෙමින් තිබේ. පරිසරවේදීන් මෙන්ම ක්ෂේත්රයේ පර්යේෂකයන් පෙන්වාදෙන්නේ මේ හේතුව නිසා අද වන විට ලංකාවේ ස්වභාවික වනාන්තර ආවරණය සියයට 17ක් දක්වා අඩු වී ඇති බවයි. පසුගිය වසර 10ක කෙටි කාලය තුළදී එය අතිශය වේගවත් වී තිබේ.
යාන් ඔය වාරි ව්‍යාපෘතිය සඳහා වනාන්තර අක්කර 15,000ක්, මොරගහකන්ද හා කළු ගඟ බහුකාර්ය වාරි ව්‍යාපෘති සඳහා වනාන්තර අක්කර 25,000ක්, දකුණු පළාතේ හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කයේ ක්‍රියාත්මක කළ මාගම්පුර වරාය, මත්තල ගුවන්තොටුපොළ, දකුණු අධිවේගී මාර්ගය පුළුල් කිරීම, ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණ ශාලාව, ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගනය ඇතුළු භෞතික සංවර්ධන ව්‍යාපෘති සඳහා වනාන්තර අක්කර 25,000ක් මෙසේ විනාශ කළ ස්වභාවික සම්පත් අතර වේ. මීට අමතරව යුද්ධයේ අවසානයෙන් පසු නැවත පදිංචි කිරීමේ කටයුතු නිසිපරිදි ක්‍රියාත්මක නොකිරීම හා ජනතාව භාවිත කළ ඉඩම් වෙනත් සංවර්ධන ව්‍යාපෘති, සංචාරක ව්‍යාපෘති සහ අධිආරක්ෂක කලාප පවත්වාගෙනයෑම සඳහා භාවිත කිරීම නිසා අලුතින් ජනාවාස ගොඩනැගීමට වනාන්තර අක්කර 17,800ක් පමණ විනාශ කර ඇත.
මේ විනාශයට ප්‍රධාන හේතුව වී ඇත්තේ ප්රතිපත්ති තීරණ ගන්නා ආණ්ඩුවේ ප්‍රධානීන්ට සහ සැලසුම් සකස්කරන්නන්ට වනාන්තරවල වැදගත්කම තේරුම් ගැනීමට නොහැකි වීම ය. ජල මූලාශ්‍ර, ජල පෝෂක, වනාන්තර භූමි ප්‍රදේශ පිළිබඳව නිවැරදි අවබෝධයක් නොමැති මේ පාර්ශ්ව ජාතික භෞතික සැලැස්මේ සඳහන් කර ඇත්තේ මධ්‍යම කඳුකරය ආරක්ෂා කර ගැනීමෙන් මෙරට සමස්ත ජල සුරක්ෂිතතාව ඇති කරගත හැකි බවයි. නමුත් ඔවුන් අමතක කර ඇති කරුණ වන්නේ මධ්‍යම කඳුකරයෙන් පමණක් නොව වියළි හා අතරමැදි කලාප දෙකෙන් ආරම්භ වන ගංගා රාශියක් වියළි කලාපය පෝෂණය කරන බවයි.
බොන්න වතුර නැති හෙටක්
සමස්ත භූමි ප්‍රමාණය වර්ග කිලෝමීටර 65,610ක් වන ලංකාවේ, වර්ග කිලෝමීටර් 59,217ක් පුරා පැතිරුණු ගංගා ද්‍රෝණි 103කි. වර්ග කිලෝමීටර් 6,393ක මතුපිට ජල ද්‍රෝණි කිසිවක් නැත. වර්ග කිලෝමීටර් 100ක පමණ වර්ෂා කාලයේදී පමණක් සක්‍රීය වන ජල ද්‍රෝණි පිහිටා තිබේ. ඒවායේ ජලය පවතින්නේ වර්ෂා කාලයේදී පමණි. මේ සියල්ලේම පැවැත්ම රැඳීඇත්තේ වනාන්තර මත ය. මේ පර්යේෂකයන්ගේ වාර්තාවලින් උපුටාගත් කරුණු ය.
ලංකාවට හෙක්ටයාර් මීටර් මිලියන 12ක පමණ වාර්ෂික වර්ෂාපතනයක් ලැබේ. ඉන් සියයට 55කට වැඩි ජල ප්‍රමාණයක් වාෂ්පීකරණය හා ශාකවලින් උත්ස්වේදනය නිසා ඉවත් වී යයි. සියයට 15ක පමණ ජලප්‍රමාණයක් භූගත ජලය ලෙස තැන්පත් වේ. වාරි කර්මාන්තය ඇතුළු අනෙකුත් සියලු කටයුතු සඳහා ඉතිරිවන්නේ සියයට 30ක ජලප්‍රමාණයකි. එනම් හෙක්ටයාර් මිලියන 3.5ක ජල පරිමාවකි. මෙරට භූමි – ජල අනුපාතය වර්ග කිලෝමීටරයකට (නැතහොත් හෙක්ටයාර් 100කට) හෙක්ටයාර් 3කි. එය ලෝකයේ රටවල් අතර ඇති ඉහළම අගයකි. ලංකාවේ මිරිදිය පවතින මතුපිට භූමි පැතිරුම හෙක්ටයාර් 2,60,000කි. වසරේ කිසිදු දිනක නොසි‍ඳෙන ජලාශ හා වැව්වල මතුපිට ජල පැතිරුම හෙක්ටයාර් 1,55,000කි. සෘතුමය වශයෙන් පිරී යන වැව්වල මතුපිට ජල පැතිරුම හෙක්ටයාර් 1,00,000කි. ජලගැලුම් නිම්නය වැනි විල්ලු පරිසර පද්ධතිවල ජල පැතිරුම හෙක්ටයාර් 5,000කි. මේ ආකාරයෙන් පවතින මතුපිට ජලයෙන් සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් කෘෂි කර්මාන්තය හා ජල විදුලිබල උත්පාදනය සඳහා භාවිත වේ. අද වන විට භූගත ජලයෙන් විශාල ප්‍රමාණයක් පානීය ජල බෝතල් සඳහා සහ කර්මාන්ත ශාලාවල භාවිතය සඳහා යොදාගනී.
වැඩියෙන් වටින්නේ කවුද ?
අලි – ඇතුන් ඇතුළුව බොහෝ වන සතුන්ගේ වාසස්ථාන මහා පරිමාණ සංවර්ධනයේ නාමයෙන් අහිමි කිරීම හේතුවෙන් අලි – මිනිස් ගැටුම හා වන සතුන් හා මිනිසුන් අතර ගැටුම් වර්ධනය වී ඇත. මේ නිසා සුළු පරිමාණ ගොවීන් වගාබිම්වලින් ඉවත්වෙමින් තිබේ. ඒ වගාබිම් මහා පරිමාණ වාණිජ වගාවන් සඳහා විවිධ සමාගම්වලට ලබාදෙමින් සිටී. 1990 වසරේ සිට 2000 වසර දක්වා කාලය තුළදී අලි – මිනිස් ගැටුමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වාර්ෂිකව අලින් 150ක් හා මිනිසුන් 40ක් පමණ මරණයට පත්ව තිබේ. 2010 සිට 2018 දක්වා කාලය තුළ අලි – මිනිස් ගැටුම නිසා වසරකට මිය යන මිනිසුන්ගේ ප්‍රමාණය 80 දක්වාත්, අලි- ඇතුන්ගේ ප්‍රමාණය 275 දක්වාත් වැඩි වී ඇත. ඒ තත්ත්වය ඉතා උග්‍ර මට්ටමකට පත්කරමින් 2019 වර්ෂය මෙතෙක් ඉතිහාසයේ අලි – මිනිස් ගැටුම වැඩිම වර්ෂය බවට පත්විය. එම වසරේදී හානිකර මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙන් අලි මරණ 406ක් හා අලින්ගේ පහරදීම් නිසා මිනිසුන් 122ක් මියගොස් ඇති බවට වාර්තා තිබේ. 2020 වසරේදී අලි මරණ 317ක් හා අලින්ගේ පහරදීම් නිසා සිදු වූ මිනිස් මරණ 112ක් වාර්තා වී ඇත. මේ තත්ත්වය ඇතිවීමට ප්‍රධාන හේතුව වී ඇත්තේ අලි – ඇතුන්ගේ වාසස්ථාන සීග්‍රයෙන් විනාශ කිරීම, එම වාසස්ථාන කොටස්වලට බෙදෙන පරිදි හානිකර සංවර්ධන ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක කිරීම, රක්ෂිත වනාන්තර තුළ හානිකර මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් සිදු කිරීම හා රක්ෂිත වනාන්තර තුළ ආක්‍රමණික ශාක පැතිරීම වැනි හේතු නිසා රක්ෂිත තුළ ගුණාත්මක තත්ත්වය පිරිහී යෑම ය.
විනාශයේ විපාකය
වාර්තාවලට අනුව වර්ෂ 1881 වන විට මෙරට වනාන්තර ආවරණය මුළු භූමි ප්‍රමාණයෙන් සියයට 84ක් විය. වර්ෂ 1900දී එය සියයට 70 දක්වා පහළ වැටී ඇත. ඊට හේතුව කෝපි හා තේ වගාවන් ව්‍යාප්ත කිරීම සඳහා සීඝ්‍රයෙන් තෙත් කලාපයේ වනාන්තර එළි කිරීමයි. ඉන්පසු වනාන්තර පිළිබඳව පුළුල් සමීක්ෂණයක් සිදුකෙරුණේ 1956 – 1961 වසරවලදී ය. ඒ වනවිට රටේ වනආවරණය සියයට 44.2ක් නැතහොත් හෙක්ටයාර් 28,98,842ක් බව හඳුනා ගැනිණි. වනාන්තර මහ සැලැස්ම සැකසීම සඳහා 1982 – 1985 වසරවල ලෝක ආහාර හා කෘෂිකර්ම සංවිධානය මගින් සිදුකරන ලද දෙවැනි වනාන්තර සමීක්ෂණයට අනුව ලංකාවේ වන ආවරණය සියයට 37.5ක් නැතහොත් හෙක්ටයාර් 24,58,250ක් බව අනාවරණය විය. වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවෙන් සකස් කළ පරිපාලන වාර්තාවලට අනුව වර්ෂ 1992 වන විට ලංකාවේ වන ආවරණය සියයට 31.2ක් නැතහොත් හෙක්ටයාර් 20,46,599ක් විය.
වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ 1996 වසරේ වාර්තාවලට අනුව වන ආවරණය සියයට 29.6කි. 2010 වසරේ වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ වාර්තාවලට අනුව ලංකාවේ වන ආවරණය සියයට 29.7කි. මෙම එක්-එක් අධ්‍යයනවලදී වනාන්තර හා වනාන්තර දර්ශක පිළිබඳව එක් නිර්ණායකයක් මත පදනම්ව අධ්‍යයන සිදු කර නොමැති නිසා වනආවරණයේ ප්‍රතිශතය පිළිබඳව නිවැරදි අවබෝධයක් ලබාගත නොහැකිය.
2010 වසරේ වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ වාර්තාවලට අනුව ජල පෝෂක වනාන්තර ලෙස වැදගත් වන පහතරට වැසි වනාන්තර ඉතිරි වී ඇත්තේ සියයට 1.9කි. එනම් හෙක්ටයාර් 1,23,302 කි. ඉහළ කඳුකර වනාන්තර ප්‍රතිශතය සියයට 0.7කි. එහි ප්‍රමාණය හෙක්ටයාර් 44,758කි. උප කඳුකර වනාන්තර ප්‍රතිශතය සියයට 0.4කි. එහි ප්‍රමාණය හෙක්ටයාර් 28,513කි. වියළි මිශ්‍ර සදාහරිත වනාන්තර හෙක්ටයාර් 11,21,392ක් නැතහොත් සියයට 17.1කි. 2010න් පසු වනාන්තර විනාශය තව-තවත් වේගවත් විය.
සියයට 70ක් අර්බුදයට !
2011 – 2030 ජාතික භෞතික සැලැස්ම සහ 2018 – 2050 ජාතික භෞතික සැලැස්මේ දිගුව ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී මෙන්ම වාණිජ වගා ලෙස කටුපොල්, බඩඉරිඟු හා උක් වැනි වගාබිම් මහා පරිමාණයෙන් ව්‍යාප්ත කිරීමේ ප්‍රතිපත්තිමය ක්‍රියාමාර්ග හේතුවෙන් මෙරට ඉතිරිවීමට නියමිත ජල පෝෂක බිම් ප්‍රමාණය ඉතාම සුළු ප්‍රමාණයකි. එය සියයට10කටත් වඩා අඩු වනු ඇතැයි පර්යේෂකයෝ අවධාරණය කරති. එම තත්ත්වයට පත්වුවහොත් ලංකාවේ සමස්ත ජනගහනයෙන් සියයට 70කට වැඩි ප්‍රතිශතයක් ජලය සම්බන්ධයෙන් වන අර්බුදවලට ගොදුරු වනු ඇත. ජල අර්බුද පමණක් නොව ජෛව විවිධත්වය විනාශ වීම, පාංශු ඛාදනය උග්‍රවීම, කාලගුණික හා දේශගුණික විපර්යාස වර්ධනය වීම, නාය යෑම් හා ගංවතුර වැනි ආපදා වර්ධනය වීම, කෘෂි කාර්මික අර්බුද උග්‍රවීම, අලි – මිනිස් ගැටුම වර්ධනය වීම වැනි තත්ත්වයන් ද මේ නිසා පාලනය කරගත නොහැකි මට්ටමකට පරිවර්තනය වනු ඇත.
ලෝක බැංකුවේ ආදරය දිනූ කැබිනට්ටුව
ලෝක බැංකුව විසින් 1996 වසරේදී මෙරට කෘෂිකාර්මික ක්ෂේත්රයේ වර්ධනය සඳහා සකස් කළ Sri Lanka Nonplantation Crop Sector Policy Alternatives නම් වාර්තාවේ සඳහන් වන්නේ ලංකාවේ සුළු පරිමාණ ගොවීන් විසින් සිදුකරන කුඩා පරිමාණ කෘෂි කර්මාන්තය අවාසිසහගත බැවින් ඒ සඳහා විකල්පයක් ලෙස මහා පරිමාණ වාණිජ වගා සඳහා පිවිසීම වැදගත් වන බව ය. ලෝක බැංකුව විසින් 2015 වසරේදී ප්‍රකාශයට පත් කළ Sri Lanka Ending Poverty and promoting shared prosperity: A systematic country diagnostic නම් වාර්තාවට අනුව රජය විසින් ඉදිරියේදී මෙරට දුප්පත්කම දුරලීම සඳහා ගත යුතු උපායමාර්ග පිළිබඳව අවධාරණය කර ඇත. එම වාර්තාවෙන් පෙන්වා දී ඇත්තේ මෙරට සංකීර්ණ වූ ඉඩම් නීති හා විදේශිකයන්ට ඉඩම් ලබාගැනීමට ඇති ඉඩ ප්‍රස්ථාවන් නීතියෙන් අහුරා තිබීම ආයෝජන අවස්ථා වර්ධනය නොවීමට ප්‍රධාන වශයෙන්ම බලපා ඇති බව ය. ඒ සඳහා පිළියම් වශයෙන් ඉඩම් නිදහස් වෙළෙඳපොළ යන්ත්‍රණයට ලක් කළ යුතු බව පෙන්වා දී තිබේ. ඒ සඳහා පළමු පියවර තබමින් පසුගිය ආණ්ඩුව විසින් 2014 අංක 38 දරන ඉඩම් (සන්තකය පැවරීම සීමා කිරීමේ) පනත සංශෝධනය කර විදේශිකයන්ට, විදේශීය සමාගම්වලට හා විදේශීය කොටස් හිමිකාරිත්වයක් ඇති ආයතනවලට ඉඩම් ලබාගැනීමේදී පනවා තිබූ සීමා හා බදු 2017 අංක 3 දරන ඉඩම් (සන්තකය පැවරීම සීමා කිරීමේ – සංශෝධන) පනතේ 5(අ) වගන්තිය සංශෝධනය කිරීම මගින් අහෝසි කෙරිණි.
මීට අමතරව ලෝක බැංකුවේ නිර්දේශ ක්‍රියාත්මක කිරීම 2018 අයවැය ප්‍රකාශනයේ මූලිකම ඉලක්කයක් විය. මෙම අයවැය ප්‍රකාශනයේ සඳහන් කර ඇත්තේ 1958 අංක 1 දරන කුඹුරු පනත හා 1973 අංක 42 දරන කෘෂිකාර්මික ඉඩම් පනත සංශෝධනය කර කුඹුරු ඉඩම් වගා නොවන වෙනත් භාවිතාවන් සඳහා ලබාගත හැකි වන පරිදි පනතේ වගන්ති සංශෝධනය කිරීම සිදුකරන බව ය. මීට අමතරව 2017 නොවැම්බර් 14 වැනි දින කැබිනට් මණ්ඩලය විසින් තීරණය කර ඇත්තේ 1935 අංක 19 දරන ඉඩම් සංවර්ධන ආඥා පනත සංශෝධනය කර, ආයෝජන සඳහා පහසු වනු පිණිස කඩිනම් ඉඩම් නිදහස් කරගැනීමේ ක්‍රමවේදයක් සැලසුම් කිරීමටය.
අයවැයත් අපේ නෙමෙයි !
2015 ලෝක බැංකු වාර්තාවට අමතරව ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල විසින් 2016 ජුනි 03 වැනි දින වසර තුනක් සඳහා ලංකාවට ඇමරිකානු ඩොලර් බිලියන 1.5ක ණය මුදලක් අනුමත කිරීමේදී ප්‍රධාන කරුණු 6ක් යටතේ ප්රතිපත්ති ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා කොන්දේසි ඉදිරිපත් කෙරිණි. ඒ යටතේ රාජ්‍ය මූල්‍ය ඒකාග්‍රතාව, ආදායම් බලමුළුගැන්වීම, රාජ්‍ය මූල්‍ය කළමනාකරණය, රාජ්‍ය ව්‍යවසාය ප්‍රතිසංස්කරණය, මූල්‍ය ප්රතිපත්ති ඉහළ නැංවීම සහ වෙළෙඳ හා ආයෝජන පහසුකම් සැපයීම සිදු කළ යුතු විය.
2015 වාර්තාවට අනුව ලෝක බැංකු නිර්දේශ ක්‍රියාත්මක කිරීමට හා ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදෙල් ණය කොන්දේසි ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා 2018 අයවැය ප්‍රකාශනය හා පසුගිය ආණ්ඩුවේ ආර්ථික දර්ශනය වන ‘2025 දැක්ම හා පොහොසත් රටක්’ ප්රතිපත්ති ප්‍රකාශනය වෙන්කර තිබිණි. 2018 අයවැය ප්‍රකාශනයේ ඉඩම් හා කෘෂිකාර්මික අණ-පනත් සංශෝධනය කර ඉඩම් නිදහස් වෙළෙඳපොළ යන්ත්‍රණයට ඇතුළත් කිරීමට පියවර ගෙන ඇත.
මේ අනුව පැහැදිලි වන්නේ වත්මන් ආණ්ඩුවේ මේ ක්‍රියාකාරිත්වය යනු පසුගිය ආණ්ඩුවල ක්‍රියාකාරිත්වයේ ම දිගුවක් බවයි. එනම් වෙනසක් වෙනුවට දිගුවක් සිදු වී ඇති බවයි. ජනතාව රැවටීම වෙනුවෙන් ආකර්ෂණීය මාතෘකා ඉදිරිපත් කර, ඔවුන් පසුගිය ආණ්ඩුව නැවතූ තැන සිටි අරමුණ වෙනුවෙන් වැඩ කරන බව ය.
සිංහරාජයේ උදාහරණය
මෙරට වන රක්ෂිත ප්‍රදේශ වාණිජ පරමාර්ථ මත භාවිතයට ගැනීමට නොහැකි සංකීර්ණ නීති පද්ධතියක් යටතේ පාලනය වීම හේතුවෙන් එම රක්ෂිත ප්‍රදේශ භාවිත කර, ආදායම් ඉපයිය නොහැකි බව ලෝක බැංකුව දිගින්-දිගට ම මෙරට රජයට අවධාරණය කරමින් සිටි කරුණකි. ඔවුන් පවසන්නේ මෙරට රක්ෂිත ප්‍රදේශ පාලනය වන සංකීර්ණ නීති පද්ධතිය ලිහිල් කර රක්ෂිත ප්‍රදේශ තුළ සංචාරක ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක කිරීමට වැඩි අවධානයක් ලබාදිය යුතු බව ය. පරිසර පද්ධති කළමනාකරණයට අදාළ ව ලෝක බැංකුව මගින් 2016 වර්ෂයේදී සකස් කළ Ecosystem Conservetion and Management Project – ESCAMP නම් වාර්තාවේ මේ කරුණු පැහැදිලිව සඳහන් වේ. එම වාර්තාව පදනම් කරගත් ණය ආධාර ව්‍යාපෘතිය යටතේ සිංහරාජ ජාතික උරුම වන රක්ෂිතය, නකල්ස් සංරක්ෂණ වනාන්තරය, කන්නෙළිය වන රක්ෂිතය ඇතුළු වනාන්තර ප්‍රධාන කරගෙන මේ වන විට සංචාරක ප්‍රවර්ධන වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක වේ. හෝර්ටන් තැන්නේ යෝජිත නව මාර්ග සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය ද ඊට හොඳ උදාහරණයකි.
එම්සීසී අත්සන් කරන්නම ඕනෙ ද?
Millennium Challenge Corporation (MCC) මගින් 2017 වසරේදී සකස් කළ Sri Lanka Constraints Analysis Report නම් වාර්තාවට අනුව ලංකාවේ සංකීර්ණ ඉඩම් නීති පද්ධතිය සංශෝධනයට ලක්කර පහසුවෙන් ආයෝජන ව්‍යාපෘති සඳහා ඉඩම් ලබාදීමට හැකි වන පරිදි නීති පද්ධතිය සංශෝධනය කිරීමට පියවර ගත යුතු ආකාරය පිළිබඳව මගපෙන්වීම් ලබා දී ඇත. මෙහිදී භාවිත වන මූලික සිද්ධාන්තය වන්නේ පහසුවෙන් පැවරිය හැකි ඔප්පු ජනතාව වෙත ලබාදී වාණිජ කෘෂිකර්මාන්තය සඳහා සමාගම්වලට පහසුවෙන් ඉඩම් ලබාගත හැකි ක්‍රමවේදයක් සකස්කිරීම ය. ඒ සඳහා විවිධ අණ-පනත් හා චක්‍රලේඛ මෙන්ම ගැසට් නිවේදන ද සංශෝධනය කිරීමට යෝජනා කෙරිණි. MCC ගිවිසුමට නිල වශයෙන් අත්සන් තැබීමක් සිදුනොකළද, එහි අරමුණු ක්‍රියාත්මක කිරීම වර්තමාන ආණ්ඩුව විසින් සිදුකරමින් සිටී.
එහි එක් පියවරකි, අවශේෂ වනාන්තර චක්‍රලේඛය අහෝසි කිරීම. වන සම්පත් හා පරිසර අමාත්‍යංශයේ ලේකම්වරයා විසින් 2001 අගෝස්තු 10 වැනි දින අංක 05/2001 දරන චක්‍රලේඛය මගින් රජයේ අවශේෂ කැලෑ ලෙස හැඳින්වූ වනාන්තර වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ පාලනයට යටත් කළ චක්‍රලේඛය සංශෝධනය කර එම භූමිය දිස්ත්‍රික් ලේකම් හා ප්‍රාදේශීය ලේකම් යටතට පවරා හේන් ගොවිතැන් සඳහා ලබාදීමට වර්තමාන කැබිනට් මණ්ඩලය විසින් 2020 ජූලි මස 01 වැනි දින තීරණය කර තිබිණි. ඒ අනුව 2020 නොවැම්බර් මස 4 වැනි දින අංක MWFC/1/2020 නව චක්‍රලේඛයක් සකස් කර, අංක 05/2001 දරන චක්‍රලේඛය සංශෝධනය කර රජයට අයත් වනාන්තර ඉඩම් බොහෝ ඇමතිවරුන්ගේ බලපෑම් මත මේ වන විට මහා පරිමාණයෙන් එළි කිරීම හා වාණිජ වගාවන් සඳහා අත්පත් කරගැනීම සිදුකරමින් තිබේ.
මීට අමතරව ඉඩම් කොමසාරිස් ජනරාල් දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ප්‍රකාශිත 2020 සැප්තැම්බර් 10 වැනි දින අංක 2192/36 දරන ගැසට් නිවේදනයට අනුව ආයෝජන අවස්ථා පුළුල් කිරීම, දේශීය කිරි නිෂ්පාදනය ප්‍රවර්ධනය කිරීම, දේශීය ආහාර බෝග නිෂ්පාදනය සඳහා රජයේ ඉඩම් ප්‍රශස්ත ලෙස කළමනාකරණය කිරීම ප්‍රමුඛ පරමාර්ථය ලෙස ගෙන රජයේ ඉඩම් අවිධිමත් ව භුක්ති විඳින පුද්ගලයන් ක්‍රමවත්ව හඳුනාගෙන සුදුසුකම් පරීක්ෂා කර බලා නීත්‍යනුකූල ලේඛන ලබාදීමට ආණ්ඩුව සූදානම් වේ.
ජනාධිපති ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කරයි
ආණ්ඩුව විසින් මෙරට වනාන්තර ඇතුළු ස්වභාවික සම්පත් ජනතාවට අහිමි කර සමාගම්වලට ලබාදීම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ මූලික අයිතිවාසිකම් යටතේ දැක්වෙන 12 (1) උප ව්‍යවස්ථාවේ සඳහන් නීතිය පසිඳලීම හා නීතිය ක්‍රියාත්මක කිරීම ද, නීතියේ රැකවරණය සර්ව සාධාරණව සිදුවිය යුතුය යන්න ද උල්ලංඝනය කිරීමකි. එපමණක් නොව එක්සත් ජාතීන්ගේ මණ්ඩලය විසින් 1948 දෙසැම්බර් මස 10 වැනි දින සම්මත කරගත් වගන්ති 30කින් යුත් මානව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප්‍රකාශනයේ 7 වැනි වගන්තියට අනුව සියල්ලෝම නීතිය ඉදිරියේ සමාන වෙති යන්න ද උල්ලංඝනය කිරීමකි.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ රාජ්‍ය ප්රතිපත්ති මෙහෙයවීමේ මූලධර්ම සහ මූලික යුතුකම් කොටසෙහි 27(14) උප ව්‍යවස්ථාවට අනුව ජනතාවගේ යහපත තකා රජය විසින් පරිසරය ආරක්ෂා කර සුරක්ෂිත කර වැඩිදියුණු කළ යුතු බව සඳහන් වේ. නමුත් සිදු කර ඇත්තේ ජනතාවට ජීවත් වීමට ඇති අයිතිය අහිමි කරමින් පරිසරය විනාශ කර අවතැන් කිරීමට හා පරිසරයේ සුරක්ෂිතතාව බිඳ දැමීමට වනාන්තර හා තෘණ භූමි සමාගම්වලට ලබාදීම ය. මේ නිසා ආණ්ඩුවේ වුවමනාව මත රාජ්‍ය ප්රතිපත්ති මෙහෙයවීමේ මූලධර්ම උල්ලංඝනය කර ඇත.
ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 28 (ඊ) උප ව්‍යවස්ථාවට අනුව ස්වභාවධර්මය හා ස්වාභාවික සම්පත් රැකගැනීම ශ්‍රී ලංකාවාසී සෑම තැනැත්තෙකුගේ ම යුතුකම වන බව සඳහන් වේ. එපමණක් නොව 28 (ඉ) උප ව්‍යවස්ථාවට අනුව සෙසු අයගේ අයිතිවාසිකම් හා නිදහස වෙනුවෙන් කටයුතු කිරීමට හැකියාව ද සෑම පුරවැසියෙකුට ම තිබේ. ඒ අනුව ආණ්ඩුව හා පෞද්ගලික සමාගම් විසින් සිදු කරන ස්වාභාවික සම්පත් අයුතු භාවිතයට එරෙහිව කටයුතු කිරීමේ හැකියාව ජනතාවට ඇත.
ජනතා මුදලින් පැළ සිටුවමින් භූමිය විකුණන හැටි
මොණරාගල සහ අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික්ක දෙකේ ගොවීන්ට හා වන සතුන්ට අයත් අක්කර 75,000ක් පමණ ගිවිසුම් මගින් අත්පත් කරගෙන සිටින පෞද්ගලික සමාගමකට කන්තලේ ප්‍රදේශයේ බඩඉරිඟු වගාව සඳහා අක්කර 2,000ක් ලබාදීම, අම්පාර, පොල්ලෙබැද්ද – රඹකැන්ඔය ඉඩම් අක්කර 5,426ක් සමාගම් 15කට බඩඉරිඟු වගාව සඳහා ලබාදීම, මොණරාගල, අනුරාධපුරය හා බදුල්ල දිස්ත්‍රික්ක තුනේ වනාන්තර ඉඩම් අක්කර 80,000ක් බඩඉරිඟු වගාව සඳහා ලබාදීම, පැල්වත්ත සීනි සමාගම සඳහා දෙමලිය හා වන්දම ප්‍රදේශයෙන් වනාන්තර අක්කර 7,000ක් උක් වගාව සඳහා ලබාදීම, මාගම්පුර වරාය ආශ්‍රිත වනාන්තර අක්කර 15,000ක් චීන කර්මාන්තශාලා ස්ථාපිත කිරීමට ලබාදීම, අයි.එම්.එස්.හෝල්ඩින් පුද්ගලික සමාගමේ හා ගැසල් වෙන්චර්ස් පෞද්ගලික සමාගමේ උක් වගා ව්‍යාපෘතියක් සඳහා බිබිල ප්‍රදේශයේ අක්කර 62,500ක් ලබාදීම, ඇවන්ට්ගාඩ් මැරිටයිම් සර්විස් පෞද්ගලික සමාගම හා අනුබද්ධ ඇවන්ට් ඇග්‍රෝ පෞද්ගලික සමාගමේ අක්කර 40,000ක බඩඉරිඟු වගා ව්‍යාපෘතියේ පළමු අදියර සඳහා අක්කර 5,000ක් ලබාදීම, ඇමෙරිකානු සමාගමක් හා අනුබද්ධ මෙරට පෞද්ගලික සමාගමකට කෝමාරිකා වගා ව්‍යාපෘතියක් සඳහා අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික්කයේ අක්කර ලක්ෂයක් ලබාදීමට සැලසුම් කිරීම හා එහි නියමු ව්‍යාපෘතියක් සඳහා අක්කර 150ක් ලබාදීම සහ පොළොන්නරුව, කන්දකාඩුව ප්‍රදේශයේ අක්කර 8,500 ක් පෞද්ගලික සමාගම්වලට ලබාදීම වැනි ව්‍යාපෘති රැසකට වර්තමාන ආණ්ඩුව මැදිහත් වී අවසන් ය.
මේ ආකාරයෙන් වනාන්තර මහා පරිමාණයෙන් සමාගම්වලට බදු දෙන ආණ්ඩුව 2021 අයවැය ප්‍රකාශනය මගින් මෙරට ජනතාවගේ බදු මුදල්වලින් රුපියල් ලක්ෂ 35,000ක් අක්කර 15,000ක භූමියක ගස් සිටුවීමට වෙන්කර ඇත. එය හාස්‍යයක් නොවන්නේද?
ඔක්කොම යාළුවෝ !
ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ සෞභාග්‍යයේ දැක්මත්, රනිල් වික්‍රමසිංහගේ ප්‍රතිපත්තිත්, ඔය සියල්ලේ වෙනසක් නැති බවත්, ඔවුන් සියලු මෙහෙයුම් සිදු කරන්නේ තමන්ගේ පැවැත්ම වෙනුවෙන් බවත් කඩිනමින් තේරුම් නොගන්නා තුරු සියල්ල මේ පාරේම යනු ඇත. අඩු තරමේ ඒ පාර පවා ඔවුන්ගේවත් නොවේ. එය ද සකස් කොට, මේ පාරේ යන්නැයි නියෝග කළ එකකි. එහෙම මහත්තුරුන් ය, රට ගැන, පරිසරය ගැන කතා කරන්නේ.
